Romatoid artrit (RA), otoimmün ve inflamatuvar bir hastalıktır: bağışıklık sistemi, vücuttaki sağlıklı hücrelere saldırır ve vücudun etkilenen bölgelerinde iltihaplanma görülür.
Esas olarak eller, bilekler ve dizlerdeki eklemler etkilenir. Eklem iltihabı, eklem dokusuna zarar verir. Bu doku hasarı, uzun süreli veya kronik ağrıya, denge eksikliği ve deformiteye neden olabilir.
Osteoartritin aşınma ve yıpranma hasarından farklı olarak, romatoid artrit eklem kapsülünü etkiler ve sonunda kemik erozyonu ve eklem deformitesine neden olabilecek ağrılı bir şişmeye neden olur.
Semptomlar
Eklemlerde ağrı, sertlik, hassasiyet ve şişlik
Vücudun her iki tarafında aynı belirtiler (örneğin iki elde veya her iki dizde)
Kilo kaybı
Ateş
Yorgunluk
İştahsızlık, zayıflık
RA'lı kişilerin kalp hastalığı ve diyabet gibi diğer kronik hastalıkları geliştirme riski daha yüksektir.
Riskli kişiler: kadınlar, ailevi RA geçmişi olanlar, sigara kullananlar
Obezite, RA riskini arttırırken emziren kadınlarda RA geliştirme riski azalır.
Komplikasyonlar:
Karpal tünel sendromu, vücudun başka kısımlarında inflamasyon (akciğer, kalp, gözler gibi), artmış kalp krizi veya felç riski
Romatoid Artrit ve Beslenme Tedavisi
Diyet ve artrit arasındaki en önemli ilişki kilodur. Fazla kilo bazı ilaçları etkisiz hale getirebilir, hastalık aktivitesini artırabilir ve remisyonda gecikmeye neden olabilir. Sağlıklı bir kiloda kalınız!
RA'lı kişiler, RA'lı olmayanlara göre kalp hastalığı geliştirme riski daha yüksektir. Tükettiğiniz yağın miktarı ve türü kan kolesterolü etkilerken ayrıca eklem ağrısı ve iltihaplanma düzeyini de etkileyebilir. Diyetinizdeki yağ türünü sağlıklı olanlarla değiştiriniz.
Omega-3 çoklu doymamış yağlar açısından zengindir; kalp sağlığı yararlıdır. Balık yağlarının genel iltihaplanmayı, eklem ağrısı ve sertliğini azaltmaya yardımcı olabileceği gösterilmiştir. Haftada iki porsiyon yağlı balık yemeye çalışınız.
Yüksek doz balık yağı takviyelerinin sabah tutukluğu süresi, şiş ve hassas eklem sayısı ve eklem ağrısı gibi RA semptomlarını azalttığı gösterilmiştir. Balık yağı takviyeleri, kapsül başına 500-1000 mg EPA ve DHA içermelidir. Semptomların giderilmesi üç aya kadar sürebilir.
Kümes hayvanları, balık ve yağsız kırmızı et, bol miktarda sebze, taze meyve, zeytinyağı, tam tahıllı tahıllar, bezelye ve fasulye ve fındık ve tohumları içeren; doymuş yağların azaltıldığı ve doymamış yağlar ile değiştirildiği Akdeniz diyetidir. Araştırmalar, bu diyeti uygularken RA'lı kişilerin yaşadığı semptomlarda bir iyileşme olduğunu göstermiştir.
Çeşitlendirilmiş meyve ve sebzeler (günde 5 kez) yemek; iltihaplanmayı azaltmaya ve RA semptomlarını iyileştirmeye yardımcı olabilecek "antioksidanlar" adı verilen bileşiklerin alımını artıracaktır.
Yorgunluk, RA'nın bir semptomudur ve anemi ile kötüleşebilir. Demir açısından zengin yiyecekler yiyiniz: yağsız kırmızı et, yumurta, tavuk, yeşil yapraklı sebzeler, fasulye ve mercimek…
RA tedavisinin bir parçası olarak glukokortikoid kullandığınızda osteoporoz geliştirme riski artar. İyi kalsiyum kaynaklarını tercih ediniz: az yağlı süt, yoğurt ve peynir, yeşil yapraklı sebzeler…
Güneş ışığının alınmaması nedeniyle, D vitamini takviyesi faydalı olabilir.
Romatoid Artritte Hangi Besinler Tüketilebilir?
Fasulye yüksek lif içeriği ile inflamasyon belirtisi olan C-reaktif protein (CRP) seviyenizi düşürmeye yardımcı olabilir.
Brokoli serbest radikal hasarından koruyan A, C ve K vitaminleri ile doludur ve kalsiyum kaynağıdır.
Kirazlar antosiyaninler adlı kimyasallar, iltihaplanmayı önlemeye yardımcı olan güçlü antioksidanlardır.
Turunçgiller, iltihaplı hastalıkları önlemeye yardımcı olabilecek C vitamini kaynaklarıdır.
Somon, ringa balığı, sardalye, uskumru, ton balığı ve hamsi harika omega-3 kaynaklarıdır.
Ceviz, kanola yağı ve soya fasulyesi, farklı türde bir omega-3 yağ asidi açısından zengindir.
Zencefil, bir iltihap önleyicidir.
Yeşil çay, iltihabı azaltabilen ve kıkırdak yıkımını yavaşlatabilen antioksidanlar olan polifenolleri içerir. RA eklem hasarını engelleyebilen epigallocatechin-3'e (EGCG) sahiptir.
Zerdeçal -kurkumin- bir anti-inflamatuar olarak şişliği ve ağrıyı önlemeye yardımcı olur.
RA; B6, B12, C, D ve E vitaminlerine ve magnezyum, selenyum ve çinko değerlerinizi düşürebilir.
UYARI: Bu makale yalnızca bilgilendirme amaçlı yazılmıştır. Beslenme tedavisi kişiye özeldir. Hangi diyet türünün sizin için uygun olduğuna tıbbi durumunuz, beslenme şekliniz, sosyal yaşantınız vb. daha birçok etken göz önünde bulundurularak bir Beslenme uzmanı (Diyetisyen) tarafından karar verilmelidir.
