Parkinson Hastalığı, titreme, rijidite (kaslarda katılık) ve bradikinezi (hareketlerde yavaşlama) ile sonuçlanan küresel çapta görülme sıklığı artan, geriatrik nörodejeneratif bir hastalık olarak tanımlanmaktadır.
Araştırmalar, doğru beslenme ile Parkinson hastalığının ilerlemesinin yavaşlatabileceğini göstermektedir. Parkinson Hastalığı’na özgü bir diyet bulunmamaktadır. Ancak, doğru yiyecek seçimi; kullanılan ilaçların vücutta en iyi şekilde metabolize olması sağlayacak, kemikleri güçlü tutacak, kabızlığı önleyecek, istemsiz vücut ağırlığı kaybıyla mücadele edecek ve genel sağlık ve zindeliği korumaya yardımcı olacaktır.
Parkinson Hastalığı’nda Beslenme Hedefleri:
1-Vücut ağırlığı kaybını, kas erimesini, hareketsizliğe bağlı şişmanlamayı önlemek için yeterli enerjiyi sağlamak ve yeterli proteini tüketmek
• Vücut ağırlığının kilogramı başına 25-30 kkal enerji alınmalıdır. Diskinezide (istemsiz kas hareketleri), ek enerjiye ihtiyaç bulunmaktadır. Ancak enerji sağlarken karbonhidrat ve şekeri çok yüksek miktarlarda tüketmek diskineziyi kötüleştirebilir.
• Karbonhidrat-protein oranı; en az 4-5:1 olmalıdır.
• Tavsiye edilen günlük protein miktarı vücut ağırlığı başına 0.8g/kg şeklinde hesaplanmalıdır.
2-Kabızlığı önlemek için yeterli lif alımını sağlamak ve sıvı tüketmek
• Yaşlandıkça susuzluk hissinin azalması ve bazı Parkinson ilaçlarının vücudun susuz kalmasına neden olmasından dolayı, gün içinde bol sıvı tüketilmelidir.
• Kabızlık, Parkinson Hastalığı’nda sık görülen bir sorundur olduğundan meyve, sebze, baklagiller, tam tahıllı besinler gibi lif bakımından zengin yiyecekler diyete eklenmelidir.
3-Yetersiz kalsiyum ve D vitamini alımına bağlı kemik kaybını önlemek
• Parkinson’da sıklıkla düşmeler görülmesinden dolayı osteoporozdan kaçınılmalıdır. Kalsiyum (süt, peynir, yoğurt…) ve D vitamini (balık, deniz ürünleri…) kaynakları tüketilmelidir. Yeterli tüketilmediğinde takviyeler kullanılmalıdır.
4-Beslenmeyi etkileyen semptomları yönetmek
• B6 vitamini, Parkinson ilaçlarına bağlı azalabilmektedir. B6 vitamini takviyesi kullanılıyorsa, levodopanın etkinliğini azaltabileceğinden ilaç ve takviye farklı zamanlarda kullanılmalıdır. B6 vitamini ihtiyacının karşılanması, Parkinson Hastalığı semptomlarının gelişimin yavaşlamaya yardımcı olmaktadır.
• Parkinson hastalarında daha düşük B12 vitamini ve folat düzeyi görülebildiği için bu vitaminlerin yetersizliği takip edilmelidir.
Bireysel ihtiyaçları gözeterek besleyici menüler planlamaya, alışveriş listeleri oluşturmaya ve besin-ilaç etkileşimine dikkat etmeye yardımcı olabileceğinden diyetisyen eşliğinde beslenmenin düzenlenmesi en sağlıklı tercih olacaktır. Ayrıca, yutma ve çiğneme sorunları için yemek yemeye yeterince vakit ayrılmalı, yemeğin biçimi uygun olan şekilde (yumuşak, püre, sıvı, küçük parçalar vb.) değiştirilmelidir. Bu noktada, diyetisyenle beraber dil ve konuşma terapistinden de destek alınması daha faydalı gözükmektedir.
Geriatri Diyetisyenimizden randevu almak için tıklayınız.
UYARI: Bu makale yalnızca bilgilendirme amaçlı yazılmıştır. Beslenme tedavisi kişiye özeldir. Hangi diyet türünün sizin için uygun olduğuna tıbbi durumunuz, beslenme şekliniz, sosyal yaşantınız vb. daha birçok etken göz önünde bulundurularak bir Beslenme uzmanı (Diyetisyen) tarafından karar verilmelidir.
